بازگشت پلاستیک به اقتصاد چرخشی
دو رویکرد برای رفع خسارت‌های زیست‌محیطی ناشی از انباشت زباله‌های پلاستیکی
- اقتصاد مدور: بازگشت حداکثری مواد به چرخه تولید
- اقتصاد زیستی: استفاده حداکثری از مواد تهیه شده از منابع زیستی یا سازگار با محیط زیست (زیست‌تخریب‌پذیر)
یکی از چالش‌های اساسی در آینده، کمبود منابع طبیعی و تغییرات آب و هوایی است اقتصاد چرخشی نوعی مدل اقتصادی است که هدف آن بیش‌ترین استفاده از منابع و کمینه نمودن ضایعات است.
در مدل اقتصاد چرخشی مصرف منبع ورودی، ضایعات خروجی و اتلاف انرژی بهینه می‌شود این امر با اجاره و یا استفاده مجدد، تعمیر و بازیافت و یا ارتقای آن به مراحل بالاتر رخ می‌دهد.
در عمل، اقتصاد چرخشی به این معناست که پسماند‌های حاصل از تولید به حداقل برسد. زمانی که یک محصول به انتهای عمر خود می‌رسد، مواد استفاده شده در این محصول در هر بخش از صنعت که آن را نیاز دارد، یک‌بار دیگر به کار گرفته می‌شوند. این مواد می‌تواند بار‌ها و بار‌ها به‌طور مولد مورد استفاده قرار بگیرد و از این رو ارزش بیش‌تری خلق کند.
اقتصاد چرخشی (Circular Economy)
- استفاده از مواد با قابلیت بازیافت
- طراحی بر اساس امکان بازیافت اقتصادی محصولات
- توسعه واحد‌های بازیافت با زیرساخت علمی
- سرمایه‌گذاری در تحقیقات بازیافت
مزایای اقتصاد چرخشی
- صرفه‌جویی هزینه‌ها با کاهش یا جلوگیری از ضایعات در شرکت‌ها با طراحی محیط زیست و استفاده مجدد از آن‌ها
- کاهش گاز‌های گلخانه‌ای
- تقویت رشد اقتصادی
- افزایش کیفیت زندگی و صرفه‌جویی در درازمدت با تولید محصولات با دوام و نوآورانه
- ارتقای دستاورد‌های اقتصادی در حین کاهش استفاده از منابع
- شناسایی و ایجاد فرصت‌های جدید برای رشد اقتصادی و تقویت نوآوری
- تضمین امنیت تأمین منابع ضروری
- مبارزه علیه تغییرات آب و هوایی و محدودسازی تأثیرات زیست محیطی که در اثر استفاده بی‌رویه از منابع ایجاد می‌شود.
بسیاری از منتقدان اقتصاد چرخشی ادعا می‌کنند با این شیوه پایداری، کیفیت زندگی مصرف‌کنندگان کاهش می‌یابد. حال آن که بسیاری از مدافعان متعقدند نه تنها کیفیت زندگی کاهش نمی‌یابد بلکه می‌توان اقتصاد چرخشی را بدون تحمل هزینه اضافی برای تولیدکنندگان محقق کرد که باید به این منظور مدل کسب‌و‌کار سازمان تغییر نماید.
ما به بسته‌بندی برای محافظت، امنیت مصرف‌کنندگان و استفاده مناسب از منابع مادی نیازمندیم. ما می‌خواهیم از موانعی که نفوذ گاز‌ها (دی‌اکسید کربن و اکسیژن) و رطوبت را برای محصولات حساس کاهش می‌دهد استفاده کنیم. ما می‌خواهیم از رنگ‌ها و بازدارنده‌های UV (فرابنفش) برای جلوگیری از از دست دادن ویتأمین‌ها و طعم استفاده کنیم. حتی ممکن است بخواهیم بسته‌بندی خود را کمی روشن کنیم. در ادامه، ما می‌خواهیم بسته‌بندی خود را باز پس گیریم. تا زمانی که ظرف‌ها، بطری‌ها، کیسه‌ها و... پس گرفته نشود؛ تلاش برای بازیافت موفقیت‌آمیز تلقی نمی‌شود و این امر خصوصاً در ایالات متحده همچنان یک چالش است.
اما پس از بازیابی با آن‌ها چه کار می‌کنیم؟
روش فعلی بازیابی، بازیافت مکانیکی است. این فرآیند مواد را بر اساس نوع (شیشه، فلز، کاغذ و پلاستیک) جدا می‌کند. امروزه تأسیس کارخانه بازیافت مکانیکی و بازیابی بسیاری از مواد برای استفاده مجدد نسبتاً آسان است.
با این حال، با استفاده از پلاستیک‌ها، بازیافت مکانیکی فقط می‌تواند ما را تا همین نقطه کنونی پیش ببرد. چرا که ماهیت مواد اولیه نمی‌توانند از پلیمر اصلی فاصله زیادی داشته باشند. موادی که ما برای افزایش عمل‌کرد بسته‌ها اضافه می‌کنیم - مانند نایلون، رنگ، مواد زداینده اکسیژن – می‌توانند بر پردازش و شکل‌گیری پلیمر‌های بازیافتی مکانیکی تأثیر منفی بگذارند.
این امر ما را به سطح جدیدی می‌رساند. برای اینکه بتوانیم چرخه‌ای برای کار با بسته‌بندی ایجاد کنیم، باید فن‌آوری‌های بازیافت شیمیایی/پیشرفته‌ای داشته باشیم که کارساز و مقرون به صرفه باشند. بازیافت پیشرفته اجازه می‌دهد مواد اولیه بسته‌بندی پلاستیکی که از پلیمر اصلی منحرف شده و برای بازیافت مکانیکی نامطلوب هستند، به رزین‌های با کیفیت برتر تبدیل شوند.
سه مرحله اصلی برای بازیافت پیشرفته وجود دارد که هر کدام از این مراحل سطح متفاوتی از تجزیه پلیمر و از لحاظ تئوری سطح متفاوتی از خلوص مورد نیاز مواد اولیه را ارائه می‌دهند:
- خالص‌سازی: در این مرحله پلاستیک‌ها در یک حلال که به طور خاص برای بازیافت پلیمر مورد هدف قرار گرفته، حل می‌شوند. پلیمر خالص هدف استخراج شده و می‌توان آلودگی‌هایی مانند مواد افزودنی، مواد رنگی، مواد مانع را فیلتر و حذف کرد. نتیجه حاصل یک پلیمر خالص است که می‌تواند مورد استفاده مجدد قرار گیرد. در حال حاضر از این روش در فن‌آوری‌های متمرکز بر پلی‌پروپیلن و پلی‌استایرن استفاده می‌شود. در این روش، مواد اولیه می‌توانند آلاینده‌های بیش‌تری نسبت به روش بازیافت مکانیکی داشته باشند، اما در حالت‌ایده‌آل، عمدتاً شامل پلیمر هدف با آلاینده‌های محدود هستند.
- تجزیه: در این مرحله پلاستیک‌ها به مونومر‌ها و واسطه‌های خود تجزیه می‌شوند و این فرآیند اجازه می‌دهد تا آلودگی‌ها از بین بروند. از این مونومر‌ها و واسطه‌ها می‌توان برای تولید پلیمر جدید استفاده کرد. چندین فناوری با استفاده از این روش با تمرکز بر PET وجود دارد. مواد اولیه در این روش می‌توانند آلاینده‌های بیش‌تری نسبت به فن‌آوری‌های بازیافت و تصفیه مکانیکی داشته باشند.
- تبدیل: در این مرحله پلاستیک‌ها بیشتر از مرحله تجزیه دچار فروپاشی می‌شوند و خروجی هیدروکربن‌هایی است که می‌تواند به عنوان مواد اولیه برای ایجاد مونومر‌ها، واسطه‌ها و پلیمر‌های جدید استفاده شود. این مواد اولیه لزوماً برای ایجاد همان پلیمر تولید شده مورد استفاده قرار نمی‌گیرند و می‌توانند به عنوان ماده اولیه پلیمری گسترده‌تری از مراحل خالص‌سازی و تجزیه مورد استفاده واقع شوند.
چرا ما به آنچه می‌خواهیم نمی‌رسیم؟
این فناوری‌ها با چالش‌هایی روبرو هستند که غلبه بر آن‌ها زمان بر است. طبق Closed Loop Partnership، "از 60 ارائه‌دهنده فناوری مورد بررسی، رسیدن به مقیاس رشد به طور متوسط 17 سال طول کشیده است. به علاوه، شرکت‌های کامل‌تر معمولاً آن‌هایی هستند که از زباله‌های پلاستیکی، سوخت و مواد پتروشیمی تولید می‌کنند. شرکت‌های تولیدکننده پلیمر، به طور متوسط در مراحل اولیه هستند."
همچنین افزایش مقیاس تا سطح تولید دشوار است. بیشتر این فناوری‌ها با یک فرضیه و 10 گرم ماده در یک بشر در آزمایشگاه شروع می‌شوند. تبدیل این‌ایده به یک کارخانه صنعتی که قادر به تولید هزاران پوند در ساعت است، به منابع علمی، مهندسی و مالی و زمان زیادی نیاز دارد.
اگر بخواهیم پلاستیک خود را بازگردانیم، باید برنامه‌هایی را برای هدایت این فناوری‌ها تشویق، پشتیبانی و سرمایه‌گذاری کنیم و از مواد تولید شده برای تقویت تقاضا استفاده کنیم.
دن دورهام مدیر خدمات فنی مشتری در PTI است. او دهه‌ها تجربه در زمینه بسته‌بندی‌های پلاستیکی از طراحی تا فرآیند‌های تزریق و قالب‌گیری بادی دارد. وی در حال حاضر تلاش خود را برای کمک به دارندگان مارک‌های چند ملیتی در هدایت موفقیت‌آمیز پروژه‌های بسته‌بندی از مفهوم تا تجاری‌سازی و حمایت از اهداف پایداری آن‌ها متمرکز کرده است.
PTI در سراسر جهان به عنوان منبع عمده‌ای برای طراحی نمونه اولیه و بسته‌بندی، توسعه بسته، نمونه‌سازی سریع، نمونه‌سازی قبل از تولید و مهندسی ارزیابی مواد برای صنعت بسته‌بندی پلاستیک شناخته شده است.
منبع خبر
https://www.plasticstoday.com/packaging/how-get-plastic-packaging-back-circular-economy