از پلیآمید 6 تا پلیآمید 66
پلیآمیدها
به پلیمرهایی با وزن مولکولی زیاد اطلاق میشود که در زنجیر اصلی آنها گروه آمیدی وجود دارد و این گروه به عنوان جزء اصلی زنجیر پلیمر به شمار میآید. گروه آمیدی به شدت به یکدیگر میچسبد و استحکام زیاد را تضمین میکنند. گروههای آمیدی که در اثر کشش به شکل تقریباً خطی درآمدهاند، پیوند هیدروژنی قوی با یکدیگر برقرار میکنند که استحکام زیادی دارند.
پلیآمیدها با توجه به مونومرهای سازنده آنها به دو گروه دستهبندی میشوند. 1) پلیآمیدهایی که از واکنش آمینواسیدها (AB) به روش پلیمر شدن افزایشی تهیه میشوند، این روش برای تهیه برخی پلیآمیدهای نوع AB به کار میرود که مونومرهای آنها لاکتام حلقوی مانند –کاپرولاکتام یا پیرولیدینون است. 2) پلیآمیدهایی که از تراکم دیآمین و دیاسیدهای دو عاملی به وجود میآیند، پلیآمیدهای نوع AABB (A نشاندهنده گروه آمینی و B نشاندهنده گروه اسیدی) نامیده میشوند.
پلیآمیدهای آلیفاتیک از شماره که نشاندهنده تعداد کربن در مونومرهای تشکیلدهنده آنهاست، نامگذاری میشوند. برای پلیآمیدهایی از نوع AABB از دو شماره استفاده میشود که اولی تعداد اتمهای کربن دیآمین و دومی تعداد اتمهای کربن دیاسید را نشان میدهد. پلیآمید مشتق شده از –آمینوکاپروئیکاسید (6-آمینوهگزانوئیکاسید) یا لاکتام مربوط به عنوان پلیآمید 6 شناخته میشود. اجزای دارای حلقههای بنزنی با حرف مشخص میشوند. مثلاً ترفتالیک و ایزوفتالیک اسید با T و I مشخص میشوند. برخی از نویسندگان از TA و IA نیز استفاده میکنند.
پلیآمیدهای خطی محصولات تراکمی مونومرهای دوعاملی هستند. بخش هیدروکربنی بین گروههای آمیدی ممکن است، دربرگیرنده هیدروکربنهای تراکمی شاخهدار یا خطی، حلقههای آروماتیک یا حلقوی آلیفاتیک باشد که میتوانند شامل ناجوراتمهایی نظیر اکسیژن، گوگرد و نیتروژن نیز باشند. بخش هیدروکربنی مورد استفاده در زنجیر، روی انعطافپذیری زنجیر و نظم ساختاری آن اثر میگذارد که برای تشکیل فاز بلوری عامل مهمی به شمار میرود.
پلیآمیدهای آروماتیک به پلیمرهایی به پلیمرهایی اطلاق میشود که در آنها یک پیوند آمیدی بین دو حلقه آروماتیک قرار میگیرد. این پلیمرها از واکنش دیآمینهای آروماتیک با دیاسیدهای آروماتیک در حلال آمیدی تهیه میشوند. از این پلیمرها، الیافی با مقاومت گرمایی خوب و استحکام کششی و مدول زیاد تهیه میشوند. به دلیل خواص فیزیکی غیرعادی پلیآمیدهای آروماتیک، در سال 1974 نام عمومی آرامید برای آنها برگزیده شد. بر طبق تعریف، آرامید الیاف سنتزی تهیه شده از پلیآمید با زنجیر طولانی است که در آن حداقل 85% پیوندهای آمیدی (CONH)، به طور مستقیم به دو حلقه آروماتیک متصل هستند.
در آرامیدهای تجاری 100% پیوندهای آمیدی به حلقههای آروماتیک متصلاند. با به وجود آمدن واژه جدید آرامید، به الیاف سنتزی تهیه شده از پلیآمید با زنجیر طولانی که در آن کمتر از 85% پیوندهای آمیدی به طور مستقیم به حلقه آروماتیک متصل هستند، نایلون گفته شد.
مزایای پلیآمید
چقرمگی و مقاومت در برابر ضربه عالی مقاومت سایشی عالی، ضریب اصطکاک پایین، خواص استحکام کششی بالا، مقاومت خزشی در حد مطلوب و حفظ خواص مکانیکی و الکتریکی در گسترده وسیعی از دما، مقاومت عالی در برابر روغنها، گریسها، حلالها و بازها، از طریق همه روشهای ویژه ترموپلاستیکها میتوان این دسته از پلیمرها را فرآیند نمود.
در این راستا شرکت آلمانی Wieland Electric برای اتصالدهندههای تأسیسات 18i3 GST و 18i5 GST خود دارای 6LVGT85 Domo Chemicals Domamid است که بخشی از سیستم تأسیسات الکتریکی “gesis” برای ساختمانها را تشکیل میدهند. 6LVGT85 Domamid یک 6 PA با ویسکوزیته پایین است در حالی که V2 در 0/75 میلیمتر با کارت UL Yellow تضمین میشود، در حالی که با 66 PA که سابقاً برای پوستههای محفظه استفاده میشد و قسمتهای بالا و پایین محصول مطابقت دارد. Domo میگوید پروفایل خواص با ویژگیهای جریان و قالبگیری خوب و همچنین تبلور ذرات خوب، یک فرآیند تولید بهینه را امکانپذیر میکند. Matthias Gewecke، خریدار استراتژیک در Wieland Electric میگوید: “پس از یک مرحله نمونهبرداری کوتاه، ما 6LVGT85 Domamid را انتخاب کردیم، راه حلی که با تمام مشخصات مکانیکی و اشتعالپذیری ما مطابقت داشت.” 6LVGT85 Domamid دارای مقاومت تابشی سیم 850 درجه سانتیگراد بر روی نمونههای آزمایشی و قطعات قالبگیری شده است، که مقادیر خاصی بودند که برای مشخصه مواد درخواست شده بود. Andrea Rizzo، مدیر فروش در Domo Engineered Materials میگوید: “از زمان خرید نام تجاری Technyl از [Solvay] در فوریه 2020، Dom مواد 6 PA و 66 PA را ارائه کرده است.”